Dolaylı Sorular – İngilizce Dilbilgisi Terimleri


Dolaylı Sorular – Dilbilgisi Terimleri / Indirect Question – Grammatical Terms

Dilbilgisi Terimleri isimli konularda İngilizce dil bilgisi kapsamında terim ve tanımları ele alacağız. Aşağıda dolaylı sorular (indirect questionile ilgili hazırladığımız konu anlatımı ve ilgili örnekleri bulabilirsiniz.

İngilizce bir cümle (bildirim ya da soru cümlesi) içerisinde başka bir soru cümlesinin yer aldığı duruma dolaylı soru ‘indirect question’ adı verilir. Örnek verecek olursak;

İlk olarak dolaysız bir soru örneğin verelim:
Do you like ice cream?
Dondurma sever misin?

Aşağıdaki cümlede bu dolaysız soru, dolaylı bir soru olarak tekrar yazılmıştır.
He asked whether I liked ice cream.
Dondurma sevip sevmediğimi sordu.

Aşağıdaki cümlede ise bir soru cümlesi içinde başka bir soru cümlesi ile dolaylı soru yapılmıştır.
Did he ask whether you liked ice cream?
Dondurma sevip sevmediğini mi sordu?

Dolaylı Soru Örnekleri – Examples of Indirect Questions

I wonder whether Jack is going to the park.
Jack in parka gidip gitmediğini merak ediyorum.
(cümle içindeki soru: ‘Is Jack going to the park?’)

Could you tell me what day it is?
Hangi günde olduğumuzu söyleyebilir misin?
(cümle içindeki soru: ‘What day is it?’)

I haven’t decided whether I should ask her.
Ona sorup sormamaya daha karar veremedim.
(cümle içindeki soru: ‘Should I ask her?’)

We really don’t know what route we should take.
Hangi yoldan gideceğimizi gerçekten bilmiyoruz.
(cümle içindeki soru: ‘What route should we take?’)

Dolaylı Soru Nasıl Sorulur – Forming Indirect Questions

Dolaysız bir soruyu dolaylı bir soruya dönüştürmek istiyorsak yapmamız gereken birkaç adım vardır. Örneğin dolaysız soru bir ‘evet – hayır’ sorusu ise dolaylı soru yapısına ‘whether’ ya da ‘if’ kullanarak başlamamız gerekir.

Are you hungry?
Aç mısın? (Bu dolaysız soruya ‘evet’ ya da ‘hayır’ ile cevap verebiliriz.)

I’m asking if you are hungry.
Aç mısın diye soruyorum.

I’m asking whether you are hungry.
Aç olup olmadığını soruyorum.

Ancak dolaylı soru yapacağımız soru cümlesi bir soru kelimesi ile başlıyorsa (yani ‘evet – hayır’ kullanarak cevaplayamıyorsak) o zaman dolaylı soru yapısına da bu soru kelimesiyle başlamamız gerekir. Örnek verecek olursak;

What day is it?
Bugün günlerden ne? (Bu soru kelimesiyle başlayan bir dolaysız soru cümlesidir.)

I’m asking what the day is.
Bugün günlerden ne olduğunu soruyorum.

Who are you talking to?
Kimle konuşuyorsun? (Bu soru kelimesiyle başlayan bir dolaysız soru cümlesidir.)

I’m asking who you are talking to.
Kimle konuştuğunu soruyorum.

Dolaylı Soru Yapılarında Öğelerin Yerleri – Word Order in an Indirect Question

Dolaysız soruları dolaylı soruya dönüştürdüğümüzde bazı kelimelerin yerlerinin değiştiğini fark etmişsinizdir. Dolaylı sorularda öğelerin yerleri bildirim cümlesi ile aynıdır. Aşağıdaki örneklerde bu durumu görelim.

Are you ill? (Bir soru cümlesi)
Hasta mısın? (Fiil + özne dizilişi var.)

You are ill. (Bir bildirim cümlesi)
Hastasın sen. (Özne + fiil dizilişi var.)

I’m asking if you are ill. (Dolaylı soru)
Hasta mısın diye soruyorum. (Özne + fiil dizilişi var.)